شنیدن نام “روستا” همچون هر واژه ای دیگر مفاهیمی را به ذهن متبادر می سازد. از جمله این مفاهیم محیطی است با ویژگی های زیر:
سطح نازل سواد و آگاهی های عمومی مردم؛ درآمد كمتر (لااقل نسبت به مردم شهرنشین)؛ فقر گسترده؛ محیط بهداشتی نامناسب؛ برخورداری از تسهیلات و امكانات رفاهی ناچیز؛ بعد وسیع خانوار؛ وجود مردمی با سطح بالائی از مقاومت در مقابل نوآوری ها و تغییرات مفید به حال جامعه؛ مشاركت اندك مردم در آنچه كه به نفغ شان است و … .
به موارد برشمرده در بالا می توان موارد بسیار دیگری را نیز افزود. آنچه كه به عنوان خصیصه مشترك نكات فوق و به طور كلی مواردی از این دست می توان متذكر شد آن است كه غالب این موارد حكایت از وجود انبوهی از مشكلات در محیط روستا می نماید كه می بایست نسبت به رفع و یا حداقل تخفیف آنها اهتمام لازم را مبذول داشت. با همین نیت در طول چند دهه اخیر فعالیت هائی در روستاهای كشور به مورد اجرا گذاشته شده است. فصل مشترك اكثر این فعالیت ها عبارت است از تصمیم گیری از سوی مردمی با پیشینه شهری برای روستانشینان و به عبارتی به هیچ انگاشتن اندوخته ها و بضاعت روستائیان در فرآیندی كه قرار است تحول و بهبودی را در زندگی ایشان ایجاد نماید. در حالیكه روستاها خود دارای بضاعت مناسبی برای ایجاد تغییر هستند. از جمله

مهم ترین نقاط قوت مناطق روستائی در كشور باید از وجود جاذبه های اكوتوریستی نام برد كه این مهم با سرعت فزآینده ای در سطح جهان در حال رشد می باشد و غفلت از آن را باید جفائی نه فقط در حق روستائیان كه كل آحاد این مرز بوم تلقی نمود.

    تعریف اكوتوریسم و اهمیت آن :

انجمن بین المللی اكوتوریسم، آن را “ مسافرت مسؤلانه به مناطق طبیعی با هدف حفظ محیط زیست و ارتقای تندرستی مردم محلی ” تعریف می كند. همان گونه كه ملاحظه می گردد، مسافرت به مناطق طبیعی در تعریف بالا مورد تأكید است. از آنجائی كه این گونه مناطق را باید غالباً در محدوده عرفی روستاها قلمداد نمود، می توان عزیمت به مناطق روستائی را به عنوان تعبیر اكوتوریسم پذیرفت.
ایران علاوه بر پیشینه فرهنگی و تاریخی غنی، به جهت قابلیت های طبیعی و اقلیمی نیز در عداد مهم ترین و پرجاذبه ترین كشورهای دنیا قرار دارد.
است كه این گونه از توریسم، از رشد فزاینده ای در سال های اخیر برخوردار بوده و در سال های آتی نیز این روند ادامه خواهد یافت. به طوریكه ، علی رغم رشد چهار درصدی سالانه توریسم در كلیه رشته ها، این رقم در مورد اكوتوریسم بین ۱۰ تا ۳۰ درصد در نوسان بوده است. همچنین، بر اساس برآوردهای سازمان جهانی گردشگری بخش بزرگی از درآمد هزار میلیاردی دلاری جهانگردی در جهان در سال ۲۰۰۱ میلادی به اكوتوریسم تعلق داشته است.
در اینجا ضمن یادآوری برخی از قابلیت ها و جاذبه های موجود در روستاهای كشور، به توضیح مواردی (که بیشتر با سیاست های اگروپارس هماهنگی دارند)، می پردازیم.

    بازدید از درختان دیر زیست
    بازدید از گونه های گیاهی منحصر به فرد و كمیاب
    بازدید از امامزاده ها و سایر اماكن مذهبی و متبركه
    بازدید از مناظر و چشم اندازهای طبیعی
    بازدید از فعالیت های كشاورزی

تصور عامه مردم از كشاورزی و فعالیت های آن انجام اموری دشوار و فاقد هر گونه جذابیت است. اگر چه استنباط فوق می تواند در مواردی صحیح باشد، اما به هیچ عنوان قابل تسری و تعمیم به كلیه فعالیت های مترتب بر كشاورزی نیست و در این زمینه می توان از مواردی نام برد كه حداقل برای اقشار شهرنشین می تواند دیدنی باشد. نمونه هایی از این موارد؛ جشنواره انارچینی در روستای تاریخی انبوه از توابع بخش عمارلوی شهرستان رودبار که در یک روز جمعه (از 20 تا 25 مهر) و جشنواره بادام زمینی در شهرستان مذهبی آستانه اشرفیه در آخرین روز مهرماه و جشنواره های سوسن چلچراغ، نوروز بل، خرمن برنج (برای تابستان در استان گیلان) و ... و گلاب گیری از گل های محمدی در شهرستان كاشان كه در اردیبهشت ماه است که جمعیت زیادی را به روستاهای آنجا می كشانند. و از این دست فعالیت ها در كشاورزی بومی و سنتی ایران به فراوانی می توان مشاهده نمود.
موارد فوق می تواند دارای این بار ارزشی نیز باشد كه نوع نگاه آحاد جامعه و به ویژه نسل جوان این مرز و بوم را به فعالیت هائی كه ریشه در تاریخ و فرهنگ كشور دارد اصلاح نماید، به طوری كه ارج و قرب لازم را برای این فعالیت ها قائل بوده و دیگر با تحقیر و تخطئه به آنها نگاه ننمایند. بدون تردید حضور مردم در فعالیت هائی این چنینی، اگرچه فقط در مقام بازدید كننده باشد، می تواند ضمانت بیشتری بر ادامه آن فعالیت را در پی داشته باشد.

اگروپارس ؛ نقل و اقتباس از مقاله ی روستا و جاذبه های اکوتوریستی آن/ آقای دکتر عباس نوروزی – کارشناس محترم ترویج و آموزش کشاورزی